“Με γέννησε η μάνα μου το 1944 στην Ερμούπολη της Σύρου. Με μεγάλωσε με αγώνα και στερήσεις. Τα πρώτα μου γράμματα τα έμαθα στα σχολεία του Κουκουλά και στου Χειμώνα, αρκετά καλός μαθητής. Καλύτερες σπουδές απόκτησα στη δεκαετία του 1950 στο Ζάννειο Ορφανοτροφείο, που βρισκόταν στην οδό Νοταρά, στην κακόφημη Τρούμπα του Πειραιά. Για πανεπιστημιακές ανώτερες σπουδές επανήλθα στη Σύρο. Σπούδασα στο πεζοδρόμιο και στην οικοδομή, όπου άρχισα να δουλεύω από τα δεκατρία μου ασταμάτητα, έως τα γεράματα. Όμως, όταν έβρισκα χρόνο, διάβαζα με πάθος έως και σήμερα, κάθε λογής βιβλία με ουσία, ελπίζοντας ότι κάποτε θα μάθω ότι δεν ξέρω τίποτα.”

Εθνικός Θρήνος 2011 μ.Χ.

Αποσπάσματα από τον Πρόλογο 

“Διάβασα πάλι ή πρωτοδιάβασα όλη την ποίησή του, όπως και τις εύστοχες κειμενικές αποτιμήσεις: των «Προλόγων», των δημοσιογραφικών παρουσιάσεων, των ευχαριστηρίων κειμένων, για το έργο του, από εκλεκτούς Συριανούς συμπολίτες μας αλλά και από ελλαδικές προσωπικότητες εκπροσωπούσες πανελλαδικούς φορείς ποικίλους, μιας και ο ποιητής μας ενσωματώνει όλα τούτα τα γραπτά στα βιβλία του – πράγμα επαναληφθέν και στο τελευταίο αυτό πόνημά του. Έτσι, μπορεί κανείς να προσεγγίσει το τσαγκάτειο ποιητικό σύμπαν…”

“Με τη γνωστή διάταξη ανά ποίημα των 3-5 στροφών, με τη συνήθη ανατροπή της «πραγματικότητας» του ποιήματος στην έσχατη στροφή του, με την αγαπημένη του αντίθεση ιδεών ή συμπεριφορών τών ηρώων του, με την, ενίοτε, ομοίως προσφιλή, σαν Αίσωπος ή Μπρεχτ, της παραβολής με ζώα…”

“Στις προγενέστερες συλλογές του ο Τσαγκάτος, από άποψη θεμάτων, καταπιάνεται με ζητήματα πάμπολλα: Για το τι είναι ποίηση, ποιος ο ρόλος του ποιητή, για την αέναη γνώση, για το Θεό, τη μεταθανάτια ζωή, το χρόνο, την αξία τής ζωής, την αλλαγή τής τύχης- πρόκειται για το «φιλόσοφο Τσαγκάτο», διερωτώμενο γι' αυτά, όπως πολλοί μεγάλοι ποιητές τού πλανήτη. Για τον Έρωτα, την ομορφιά της Γυναίκας, τη διαφυγή «σ' άλλους γαλαξίες», την ιερότητα της Μάνας ή του Πατέρα – πρόκειται για τον «λυρικό Τσαγκάτο». Για τις κοινωνικώς, προς τον συνάνθρωπο, απορριπτέες συμπεριφορές του ανθρώπινου είδους δεν του ξεφεύγει κανένα απ' «τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα» και μάλλον τα πολλαπλασιάζει – πρόκειται για τον «κοινωνικό ανατόμο Τσαγκάτο»”


Σύρος, Νοέμβριος 2010 

Ανδρέας Τζίνης 
Φιλόλογος Ιστορικός 





“Αγαπητέ φίλε Μανώλη, 

Λες ότι είσαι αγράμματος και δεν έχεις γνώσεις για να τα λες. Έχεις όμως «ΓΝΩΜΗ», μυαλό δηλαδή, αλλά και θάρρος, ταλέντο πηγαίο στη στιχουργική. Μου θυμίζεις τον αγιορείτικο θρύλο, όπου κάποτε ο αρχάγγελος κτύπησε με το σπαθί του έναν βράχο άσημο και ξεχασμένο και αναπήδησε νεράκι δροσερό και καθάριο. Όποιος πίνει από αυτό, αφού ανασύρει λίγο, το υπόλοιπο δεν το χύνει, το αφήνει για τον επόμενο διψασμένο περαστικό προσκυνητή που θα το χρησιμοποιήσει.”

Σύρος, 12 Ιουλίου 2010 

Γεώργιος Ι. Παραδείσης 
Δικηγόρος